بررسی نقش حفاظتی نیتریک اکسید در کاهش آثار سمیّت آرسنیک اسید در اندام هوایی و ریشه گیاه ریحان سبز (Ocimum basilicum L.)

نویسندگان

  • زهرا اسرار گروه زیست‌شناسی، دانشکده علوم، دانشگاه شهید باهنر، کرمان، ایران
  • سعید زارع ده‌آبادی گروه زیست‌شناسی، دانشکده علوم، دانشگاه شهید باهنر، کرمان، ایران
  • شهرام پورسیدی گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهید باهنر، کرمان، ایران
  • عبدالحمید نمکی شوشتری گروه زیست‌شناسی، دانشکده علوم، دانشگاه شهید باهنر، کرمان، ایران
چکیده مقاله:

نیتریک اکسید (NO) رادیکال آزاد بسیار فعال با طیف وسیعی از آثار فیزیولوژیک در گیاهان است. در پژوهش حاضر، آثار سدیم نیترو پروساید (SNP) به عنوان رها کننده نیتریک اکسید، بر سمیّت ناشی از فلز سنگین آرسنیک در دو بخش هوایی و زمینی گیاه ریحان بررسی شد. پیش‌تیمار گیاهچه‌ها با غلظت‌های صفر و 150 میکرومولار سدیم نیترو پروساید در محلول غذایی هوگلند انجام شد. سپس، نمونه‌ها با غلظت‌های مختلف آرسنیک (صفر، 150 و 300 میکرومولار) تیمار شدند. تیمار آرسنیک به ویژه در غلظت بالای آن باعث تجمع معنی‌دار پراکسید هیدروژن (H2O2)، افزایش معنی‌دار پراکسیداسیون لیپیدها، نشت یونی غشا و کاهش رشد و بیوماس در برگ و ریشه گیاه شد. استفاده از پیش‌تیمار نیتریک اکسید پیش از آرسنیک میزان نشت یونی و پراکسیداسیون لیپیدها را کاهش داده، به افزایش پرولین، قندها و آمینو اسیدهای آزاد برگ و ریشه منجر شد. به طور کلی، نتایج نشان داد که آثار سمیّت آرسنیک اسید در ریشه گیاه ریحان بسیار شدیدتر از اندام‌های هوایی گیاه است و نیتریک اکسید احتمالاً از طریق افزایش ترکیبات پشتیبان به ویژه محافظت کننده‌های اسمزی از جمله پرولین، آمینو اسیدهای آزاد و قندهای محلول آستانه تحمل گیاه ریحان در برابر آرسنیک اسید را افزایش داده است. علاوه بر این، از داده‌های حاصل از سنجش آرسنیک در بخش‌های مختلف گیاه چنین بر می‌آید که پیش‌تیمار SNP باعث کاهش انتقال آرسنیک از ریشه به اندام‌های هوایی ریحان شده است و این کاهش به علت مصارف تغذیه‌ای اندام‌های هوایی ریحان توسط انسان از اهمیّت بسیار بالایی برخوردار است.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

بررسی نقش حفاظتی نیتریک اکسید در کاهش آثار سمیّت آرسنیک اسید در اندام هوایی و ریشه گیاه ریحان سبز (ocimum basilicum l.)

نیتریک اکسید (no) رادیکال آزاد بسیار فعال با طیف وسیعی از آثار فیزیولوژیک در گیاهان است. در پژوهش حاضر، آثار سدیم نیترو پروساید (snp) به عنوان رها کننده نیتریک اکسید، بر سمیّت ناشی از فلز سنگین آرسنیک در دو بخش هوایی و زمینی گیاه ریحان بررسی شد. پیش تیمار گیاهچه ها با غلظت های صفر و 150 میکرومولار سدیم نیترو پروساید در محلول غذایی هوگلند انجام شد. سپس، نمونه ها با غلظت های مختلف آرسنیک (صفر، 150...

متن کامل

بررسی اثر سدیم نیتروپروساید در کاهش سمیت ناشی از کادمیوم در گیاه ریحان (.Ocimum basilicum L)

این تحقیق به منظور بررسی اثر سدیم نیتروپروساید در کاهش سمیت ناشی از کادمیوم در گیاه ریحان به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی در سال 97-1396 اجرا گردید. فاکتورهای اعمال شده در این تحقیق شامل کادمیوم در سطوح صفر (شاهد)، 10، 20 و 30 میلی‌گرم در کیلوگرم خاک و محلول‌پاشی سدیم نیتروپروساید در سطوح صفر (شاهد)، 50 و 100 میکرومولار بود. صفات اندازه‌گیری شامل ارتفاع بوته، خشک بوته، تعداد برگ در بو...

متن کامل

تأثیر سالیسیلیک اسید بر برخی خصوصیات مورفولوژیکی، رنگیزه‌های فتوسنتزی و فعالیت آنتی‌اکسیدانی گیاه ریحان (.Ocimum basilicum L) تحت سمیت آرسنیک

تنش ناشی از فلزات سنگین یکی از مهمترین انواع تنش‌ها در اکوسیستم خاک است که باعث کاهش تولید محصول در واحد سطح می‌گردد. امروزه کاربرد ترکیبات فنولی و تنظیم‌کننده رشد گیاه مانند اسید سالیسیلیک به منظور کاهش آثار منفی ناشی تنش‌های مختلف مطرح است. هدف از مطالعه حاضر، ارزیابی تأثیر محلول‌پاشی اسید سالیسیلیک بر سمیت آرسنیک در گیاه ریحان پس از افزودن آرسنیک به خاک بود. این پژوهش در سال ۱۳۹۵ به صورت فاک...

متن کامل

اثر نیتریک اکسید بر فیزیولوژی و متابولیت‌های ثانویه گیاه دارویی ریحان (Ocimum basilicum L.) در شرایط تنش خشکی

شناسه دیجیتال (DOR):98.1000/1735-0905.1398.35.601.96.4.1575.1610 تنش خشکی به‌عنوان یکی از مهمترین تنش غیرزیستی نقش زیادی در کاهش عملکرد گیاهان دارویی دارد. به‌منظور بررسی تأثیر نیتریک اکسید بر خصوصیات مورفوفیزیولوژیک و بیوشیمیایی گیاه ریحان (Ocimum basilicum L.) توده بومی شهرری در شرایط تنش خشکی آزمایشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه ...

متن کامل

مطالعه تأثیر سالیسیلیک اسید بر مقاومت و القای تنش اکسیداتیو در گیاه ریحان سبز (Ocimum basilicum L.) تحت تنش شوری

تحقیقات نشان داده است که سالیسیلیک اسید سبب ایجاد مقاومت در گیاهان نسبت به تنش‌های محیطی (گرما، سرما، خشکی و شوری) می‌شود. در این تحقیق، اثر سالیسیلیک اسید بر پراکسیداسیون لیپیدها، قندها و عناصر سدیم و پتاسیم در برگ و در ریشه گیاه ریحان سبز تحت تنش شوری بررسی شد. گیاهان مورد آزمایش پس از کاشت در گلدان و رسیدن به مرحله 4 برگی، با سالیسیلیک اسید در 3 سطح (0، 1/0 و 01/0 میلی‌مولار) به مدت 5 روز و ...

متن کامل

مطالعه تأثیر سالیسیلیک اسید بر مقاومت و القای تنش اکسیداتیو در گیاه ریحان سبز (ocimum basilicum l.) تحت تنش شوری

تحقیقات نشان داده است که سالیسیلیک اسید سبب ایجاد مقاومت در گیاهان نسبت به تنش های محیطی (گرما، سرما، خشکی و شوری) می شود. در این تحقیق، اثر سالیسیلیک اسید بر پراکسیداسیون لیپیدها، قندها و عناصر سدیم و پتاسیم در برگ و در ریشه گیاه ریحان سبز تحت تنش شوری بررسی شد. گیاهان مورد آزمایش پس از کاشت در گلدان و رسیدن به مرحله 4 برگی، با سالیسیلیک اسید در 3 سطح (0، 1/0 و 01/0 میلی مولار) به مدت 5 روز و ...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 5  شماره 18

صفحات  1- 14

تاریخ انتشار 2014-02-20

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023